Çin’in Hubey eyaletine bağlı Wuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs dünya genelinde bir tehditte dönüşmüş durumda. Ülkeler bu salgınla mücadele etmek için yoğun önlemler alıyor. Koronavirüs salgını son olarak Yunanistan’da ve Güney Amerika ülkelerinden Brezilya’da görüldü. Peki, koronavirüs nedir? Hastalıktan nasıl korunabiliriz? Belirtileri nelerdir?

İşte koronavirüsle ilgili merak edilen sorular:

Koronavirüs nedir?

Koronavirüs (2019-nCoV), ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında solunum yolu belirtileri gelişen bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüs türü.

Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edildi.

Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei eyaletindeki diğer şehirlere ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine yayıldı.

Koronavirüs nasıl bulaşır?

Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşabiliyor.

Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir.

Kirli ellerle göz, burun veya ağıza temas etmek riskli.

Koronavirüs enfeksiyonu nasıl anlaşılır?

Koronavirüsten enfekte olup olunmadığını anlamak için moleküler testler gerekli.

Türkiye’de bu testler mevcut. Tanı testi Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarında yapılıyor.

Virüsü etkileyen ya da tedavi amaçlı kullanılabilecek bir ilaç var mı?

Bazı ilaçların virüs üzerindeki etkileri hala araştırılıyor. Şu an için virüse etki edebilecek bir ilaç bulunamadı.

Kuluçka süresi ne kadar?

Virüsün bulaştıktan sonra belirtiler ortalama 2 ila 14 gün arasında görülüyor. Bu süreye kuluçka süresi de deniyor.

Belirtileri nelerdir?

En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığı. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği gelişebiliyor. Hastalık ölümle de sonuçlanabiliyor.

Belirti göstermeyen hastaların da olabileceği öngürülüyor.

Koronavirüs kimleri daha fazla etkiliyor?

Elde edilen veriler doğrultusunda ileri yaştakileri ve astım, diyabet, kalp hastalığı gibi hastalıkları olanlarda virüsün ağır hastalık oluşturma riski daha yüksek.

Bugünkü verilerle koronavirüs tanısı koyulan kişilerin %10-15’inde hastalığın ağır seyrettiği, yaklaşık %2’sinde ise ölümle sonuçlandığı biliniyor.

Koronavirüs ani ölümlere neden olabilir mi?

Hastalanan kişilerle ilgili yayımlanmış verilere göre hastalık nispeten yavaş bir seyir gösteriyor.

İlk birkaç gün daha hafif şikayetler (ateş, boğaz ağrısı, halsizlik gibi) görülebiliyor sonrasında öksürük, nefes darlığı gibi belirtiler ekleniyor.

Hastalar genellikle 7 günden sonra hastaneye başvurma ihtiyacı hissediyor.

Sosyal medyada yer alan, birden bire yere düşüp hastalanan veya ölen hastalarla ilgili videolar gerçeği yansıtmıyor.

Hastalıktan korunmak için neler yapılmalı?

Akut solunum yolu enfeksiyonlarının genel bulaşma riskini azaltmak için önerilen temel ilkeler Yeni Koronavirüs için de geçerli.

Hastalıktan korunmak için şu önlemler alınabilir:

El temizliğine dikkat edilmeli. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalı.

Yıkanmamış ellerle ağız, burun ve gözlerle temas etmekten kaçınılmalı.

Hasta insanlarla yakın temas etmemeye özen gösterilmeli. Mümkünse en az 1 metrelik bir uzaklıkta durulmalı.

Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık yıkanmalı.

Bugün için Türkiye’de sağlıklı kişilerin maske kullanmasına gerek yok.

Herhangi bir viral solunum yolu enfeksiyonu geçirmekte olan kişinin öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağzını tek kullanımlık kağıt mendil ile örtmesi, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içini kullanması, mümkünse kalabalık yerlere girmemesi, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burnunu kapatması, mümkünse tıbbi maske kullanması öneriliyor.

Kaynak: TRT