İstanbul
Tıp tarihi araştırmacısı Dr. Gülkızılca Yürür’ün efsaneleri ve yaşanmış olaylarıyla Tunceli ve yakın bölgesinde 150 yıldır kullanılan geleneksel doğal tedavi yöntemlerini ve bölgenin kültürünü anlattığı ‘Dersim Alevileri’nde İyileştirme Geleneği’ isimli kitabı çıktı.
Tıbbi farmakaoloji, tıp tarihi ve çağdaş dünya tıbbı öncesi doğal yöntemlerle elde edilen karışımların, hastalıkların tedavisinde kullanımı konularında araştırmalar yapan Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Dr. Ögr. Üyesi Gülkızılca Yürür, son dönemdeki çalışmalarını kitap haline getirdi.
Tunceli ve çevresinde 1970’lerden önce başvurulan ve 150 yıllık bir geçmişe uzanan doğal tedavi yöntemleri, çeşitli hastalıklara karşı kullanılan bitki, hayvan, maden, kaynak suları ve benzeri doğal maddelerden elde edilen karışımların iyileştirici etkileri üzerine yapılmış kapsamlı bir bilimsel araştırmanın özetinin sunulduğu ‘Dersim Alevileri’nde İyileştirme Geleneği’ kitabı raflardaki yerini aldı. Dr. Yürür, kitabın, Alevilik inancında büyük yeri olan Dedeler ve bölgede yaşayan yaşlılarla yapılan sözlü görüşmelerden yola çıkarak 1800’lere kadar uzanan bir geçmişten bugüne kadar kullanılagelen yerel iyileştirme geleneklerini yansıttığını söyledi.
GELENEKSEL YÖNTEMLERİ MODERN TIPLA BULUŞTURMAK
Yaptığı araştırmalar ve yeni kitabı hakkında bilgi veren Dr. Gülkızılca Yürür, “Dersim’de modern tıp doktorları, hastaneleri, ilaçları yaygınlaşmadan önce ve hastalıklarda esas başvurulan sistem henüz modern tıp değilken, yani neredeyse 1970’lere kadar, Dersimlilerin hastaları tedavi eden kişilerle, yerlerle, nesnelerle kurduğu ilişkiyi kavrama ve tedavi esnasında yaşanan etkileşimi tarif etme girişimi olarak özetlenebilir” dedi.
“AMAÇ GEÇMİŞE DÖNMEYE ÇALIŞMAK DEĞİL”
Dr. Yürür, “Dersim iyileştirme geleneğinin içinde iş gördüğü ve aktarıldığı varoluş halini bir gerçeklik seçeneği olarak kabul edersek, şimdiki zamanda, kendi kurgumuzla, bedenimizle ve çevremizle yeni ilişkilenme yöntemleri yaratabiliriz. Burada amacımız, geçmişi yüceltmek ya da geçmişe dönmeye çalışmak değil, hüküm süren tek gerçeklik düzeninin yerine, bir arada var olup giden çoklu gerçeklik düzenleri olasılığını yeniden tartışmaya açmak” diye konuştu.
YEREL KÜLTÜRÜN RENKLERİ YANSITILDI
Beş ana bölümden oluşan kitap, Alevilik inancındaki temel kavramlardan şifalı bitkilere, bölgeye özgü hastalıklardan iyileştirme uygulamalarına, yörenin yaşlılarının anlattıkları yaşanmış olaylardan inanışlar ve efsanelere dek uzanan bölge yerel kültürünün tüm renklerini yansıtıyor.
Kitap, geçmiş 150 yıl boyunca insanlar ve hayvanlarda görülen hastalıkları iyileştirmeye çalışan iyileştiriciler, cerrahlar, ebeler ve kırık çıkıkçılardan iyileşme sürecinde katkısı olduğuna inanılan Ocaklar ve Ziyaretlere, modern tıp öncesi iyileştirme dünyasını anlama ve günümüze anlamlı örnekler taşıyabilmenin kapılarını aralıyor.
Kaynak: DHA
