Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, TVHB Bilim Kurulu üyeleri ile Covid-19 salgınına ilişkin hazırladıkları raporu kamuoyuyla paylaştı.
Geçmiş yıllarda gelişen salgınlara ilişkin bilgiler veren Eroğlu, Covid-19’un hangi hayvan türünden geldiğinin bilinmediğini söyledi.
Eroğlu, Covid-19’un yayılmasının sebebinin insandan insana bulaşma olduğuna işaret ederek, “Evcil hayvanların Covid-19 hastalığını yayabileceğine dair bir kanıt yok” dedi.
“Bu salgına özel değil, her zaman önemli”
Hayvanlara dokunurken, bakımları yapılırken temel hijyen ve biyogüvenlik kurallarına uyulması gerektiğini vurgulayan Eroğlu, şunları anlattı:
“Hayvanlara yaklaşmadan, yemlerine, eşyalarına dokunmadan önce ve sonra eller yıkanmalı, yakın temastan kaçınılmalı. Bu kurallar sadece bu salgına özel değil, hayvanların ve insanların sağlığının korunması için her zaman uygulanması önemli.”
Eroğlu, Covid-19 hastası olan ya da tıbbi gözetim altında bulunan kişilerin, evcil hayvanlarıyla yakın temastan kaçınması gerektiğine dikkat çekerek, bu dönemde başka birinin hayvanlarla ilgilenmesi gerektiğini söyledi.
Covid-19’un sınır aşan bir hastalık ve küresel bir sorun haline geldiğini belirten Eroğlu, bu konuda doktorlar, veteriner hekimler ve çevre uzmanlarının ortak çalışmasıyla “Tek Sağlık” uygulamasına geçilmesi gerektiğini açıkladı. Eroğlu, “Tek Sağlık çalışması çok önemli. Erken uyarı sistemini geliştiren, ön alabilen bir çalışma yapılmalı. Bu yapı hızlıca hayata geçirilmeli. Tek Sağlık yaklaşımlarıyla sektörler ve disiplinler arasında birlikte çalışarak insan ve hayvanların hayatları kurtarılır, geçim kaynakları sağlanır ve küresel sağlık sistemlerimiz sürdürülebilir bir şekilde iyileştirilebilir” dedi.
Önlem alınması gerekiyor
Eroğlu, yaban hayvanı ticaretinin dünya bilançosunun 25 milyar dolar olduğu bilgisini vererek, doğanın dengesi için yaban hayvanı ticaretinin yasaklanması gerektiğini anlattı.
Covid-19’da toplumların sonuçları konuştuğunu anlatan Eroğlu, söz konusu virüse neyin sebep olduğunun araştırılması ve konuşulması gerektiğini söyledi.
Eroğlu, ayrıca sokak hayvanları konusunda da çalışma yapılması gerektiğini ve virüsün farklı şekillerde seyretmemesi için önlem alınmasının önem taşıdığını kaydetti.
“Hızlı mutasyona uğrayan bir virüs”
TVHB Bilim Kurulu üyeleri de tespitlerini paylaştı. Prof. Dr. Mehmet Şahal, Dünya Hayvan Sağlık Örgütü (OIE) tarafından paylaşılan bilgilerde Covid-19 görülen bir hastanın köpeğinde virüsün tespit edilmesinin, köpeklerin bu hastalığın taşınmasında rol aldığını gösterdiğini belirtti.
Şahal, “Köpeğin herhangi bir klinik belirti göstermemesi epidemiyolojik açıdan daha fazla çalışma yapılması gerekliliğini ortaya çıkardı. Buradaki durum insandan hayvana bir geçişi gösterebilir. Bu tartışılıyor” dedi.
Prof. Dr. Ahmet Kürşat Azkur, Covid-19 hastalığı sürecinde sadece bir insandan hayvana bulaşmanın söz konusu olduğuna dikkati çekerek, hayvandan hayvana geçişin söz konusu olmadığını anlattı.
Enfeksiyon taşıyan insanların hayvanlarla temasında gerekli özeni göstermesi gerektiğini vurgulayan Azkur, “Koronavirüs hızlı mutasyona uğrayan bir virüs. Çeşitli varyantlar çıkarıyor, değişik enfeksiyon noktaları oluşturabiliyor” dedi.
“Açıkta satılan gıdalar virüsün bulaşmasına sebep olabilir”
Prof. Dr. Deniz Naim Ayaz, Covid-19’da çapraz bulaşmanın engellenmesi için gıda hijyenine dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Açıkta satılan gıdalar virüsün bulaşmasına sebep olabilir. Halk bu konuda duyarlı olmalı. Gıdalarda etkin pişirme önemli. Gıda işletmecileri, sık temas edilen yüzeylerde temizliğe dikkat etmeli. Hastalık semptomu gözlenen çalışanlara izin verilerek, onlar üretim sürecine dahil edilmemeli.”
Kaynak: TRT
