Süreç şu şekilde işliyor:
A)DİL
1. Dil puanı şartı arayan üniversiteler: Odtü,Hacettepe,Boğaziçi gibi üniversiteler: ÜDS, KPDS minumum 60;
Ankara Üniversitesi, Ege Üniversitesi, v.b üniversiteler minumum 50 almış olmak önkoşuldur.
2. Dil şartı aramayan üniversiteler: Gazi Üniversitesi, Marmara Üniversitesi gibi üniversitelerde dil şartı önkoşul olmadığından yüksek lisansa başvuranların sayısı dil önkoşulu olan üniversitelerin aynı bölümlerine oranla 10 kat daha fazla olur ve kadlı ki şansınız o kadar azdır ki torpil de devreye girer.
B) LES sınavından minumum 45 almış olmak; ALES de daha sonra bu 65 lere çıktı sanırım. ; Aynı üniversitenin entitüleri araısnda da LES farkı oluyor. mesela BÖTE fen bilimleri enstitüsüne bağlı olduğu için 50 isterken; Eğitim Yönetimi bölümü ise sosyal bilimler enstitüsüne bağlı olduğundan 45 puan isteyebilmektedir.
C) Mülakat ve Bilimsel Alan sınavı: Bölümün profesörleri tarafından yapılan mülakat ve bilimsel sınav sonuçlarının ortalaması olarak bir not verilir.
D) Lisans ortalaması: minumum 2,75 olacak.
SONUÇ: yüksek lisansa kabul edilmek için üniversiteden üniversiteye değişen katsayılarla oluşan formül:
Hacettepe için: X= C*0,5 + B* 0,3 + A*0,1 + D*0,1
her adayın bir X puanı oluşuyor. kontenjana göre en yüksek alandan başlayarak kontenjan sayısını belirten sıralamaya kadar olanlar enstitüye kesin kayıt yaptırmaya hak kazanmış olurlar.